Cmentarz parafialny w Gdowie to miejsce o głębokim znaczeniu historycznym i kulturowym, pełniące funkcję nie tylko przestrzeni pamięci, ale także ważnego punktu w krajobrazie lokalnym. Położony w malowniczej okolicy Małopolski, na wzgórzu, skąd rozpościera się widok na dolinę rzeki Raby, cmentarz stanowi integralną część historii Gdowa, osady o wielowiekowej tradycji.
Cmentarz został założony w XIX wieku, kiedy to w związku z reformami sanitarnymi zapoczątkowanymi przez władze austriackie, zaczęto przenosić miejsca pochówku poza obręb miast i wsi. Wcześniej zmarli byli chowani na cmentarzu przykościelnym, jednak rosnąca liczba ludności oraz względy zdrowotne wymusiły utworzenie nowego miejsca. Od tamtej pory cmentarz parafialny w Gdowie stał się miejscem spoczynku wielu pokoleń mieszkańców, odznaczających się różnorodnością zawodów, przekonań oraz statusu społecznego.
Cmentarz charakteryzuje się typową dla wiejskich cmentarzy architekturą i układem. Aleje cmentarne wytyczone są w sposób prosty i funkcjonalny, a pomniki i nagrobki, często wykonane z piaskowca, marmuru czy granitu, odzwierciedlają zarówno skromność, jak i bogactwo tutejszej społeczności. Wśród nagrobków można dostrzec zarówno proste krzyże, jak i bardziej ozdobne pomniki, czasem z wyraźnymi wpływami secesyjnymi. Niektóre z nich są dziełem miejscowych kamieniarzy, co dodaje im unikalnego charakteru.
Na szczególną uwagę zasługują miejsca pochówku osób związanych z historią regionu. Na cmentarzu znajdują się groby uczestników powstań narodowych, żołnierzy obu wojen światowych, jak również osób zasłużonych dla lokalnej społeczności, w tym nauczycieli, duchownych i działaczy społecznych. Wśród nich wyróżnia się mogiła zbiorowa z okresu II wojny światowej, gdzie spoczywają ofiary represji niemieckich.
Cmentarz w Gdowie to również miejsce, gdzie można poczuć spokój i zadumę, otoczone zielenią drzew i krzewów, które na przestrzeni lat wrosły w krajobraz nekropolii. Dbałość o to miejsce, zarówno przez parafię, jak i mieszkańców, jest widoczna w utrzymaniu grobów i alejek. Corocznie, w dniu Wszystkich Świętych, cmentarz ożywa setkami zapalonych zniczy i kolorowych kwiatów, świadcząc o żywej pamięci mieszkańców o swoich przodkach.
Cmentarz parafialny w Gdowie to nie tylko miejsce pochówku, ale także przestrzeń, która łączy przeszłość z teraźniejszością. Jest świadectwem przemijania, ale też trwania pamięci o tych, którzy odeszli, pozostając w sercach i wspomnieniach lokalnej społeczności.